Świat Bez Sierot (WWO) – relacja z trzeciego światowego forum w Chiang Mai w Tajlandii

Utworzone przez Przemek Chruścicki | 25 marca 2024

Fundacja Wielkie Serce dla Dzieci jako jedyna organizacja z Polski została zaproszona na Trzecie Światowe Forum, organizowane przez „Świat Bez Sierot” (WWO). Wydarzenie odbyło się w dniach 29 lutego – 4 marca w Chiang Mai, Tajlandii pod hasłem ,,Razem od kryzysu do nadziei”. 

W forum wzięło udział ponad 500 liderów organizacji i kościołów – działających na rzecz ochrony dzieci i dobra dziecka, jakim jest rodzina. Pochodzili oni z ponad 70 różnych krajów. Przedstawicielami naszej fundacji na tym wydarzeniu była Pani Prezes Jadwiga Jagieło oraz Tamara Statkiewicz  z“Młodzież z Misja – Polska “

Karmen Friesen, główna koordynatorka WWO, podkreśliła wagę problemu: „Pięć milionów dzieci żyje w sierocińcach, chociaż większość z nich nadal ma rodziny, co czyni je sierotami społecznymi. 150 milionów dzieci straciło jednego lub oboje rodziców, co czyni je prawnie sierotami. A oszałamiający miliard dzieci na świecie każdego roku doświadcza jakiejś formy przemocy fizycznej, seksualnej lub emocjonalnej, co oznacza, że jedno z dwojga dzieci na świecie jest dziś w znacznym stopniu bezbronne”.

Głównym celem WWO jest wyposażenie kościołów i przywódców chrześcijańskich w narzędzia niezbędne do reagowania na specyficzne wyzwania w ich narodach.

Karmen Friesen w swoim wystąpieniu wspominała również o międzynarodowych działaniach, jakie ich organizacja prowadzi. „Zeszłego lata nasz zespół przeszkolił dyrektorów sierocińców i innych liderów organizacji non-profit w Panamie, a następnie był gospodarzem okrągłego stołu dla 40 liderów ewangelickich, non-profit i rządowych, aby ułatwić im zbadanie, w jaki sposób chrześcijanie mogą współpracować w całym kraju, aby wspólnie dokonać znacznie bardziej znaczących zmian. Byliśmy zdumieni, siedząc w pokoju z ministrami rządu i widząc możliwość, jaką Kościół ma do współpracy z rządem, aby przenosić dzieci z sierocińców do rodzin i wzmacniać rodziny ewangelią oraz ekonomią, edukacją i wsparcie dla rodziców.”

Forum oferowało szereg sesji plenarnych i grupowych, mających na celu przygotowanie liderów do skuteczniejszego reagowania na potrzeby sierot i bezbronnych dzieci. Program obejmował również ponad 50 warsztatów wyboru, gdzie eksperci i praktycy dzielili się wiedzą oraz narzędziami praktycznymi. Nacisk położono na podejścia oparte na rzetelnych dowodach i realistycznych zasadach, z uwzględnieniem różnic kulturowych i narodowych.

Centralnym punktem strategii WWO jest wzmacnianie rodzin, zarówno w zakresie zapobiegania, jak i interwencji. Idealnym rozwiązaniem jest przede wszystkim zapobieganie powstawaniu sierot. Jeśli to niemożliwe, przejście od opieki zinstytucjonalizowanej do modeli rodzinnych stanowi kluczową troskę osób zaangażowanych w duszpasterstwo sierot.

Drugi mówca, Phil Aspegren, założyciel Casa Viva – ministerstwa specjalizującego się w promowaniu rodzinnych rozwiązań dla dzieci na całym świecie – podzielił się z uczestnikami swoimi przemyśleniami.

W trakcie swojego wystąpienia nawiązał do biblijnego wersetu z Listu Jakuba 1:27, często przywoływanego w kontekście opieki nad sierotami i zadał retoryczne pytanie: „Czy to prawda, czy fałsz? Prawdziwa religia buduje sierocińce”.

Jego odpowiedź była stanowcza: „Absolutnie nie. Nie na tym polega prawdziwa religia”. Według niego należy skoncentrować się na trosce o dobro dzieci pozbawionych opieki ojcowskiej, co jest właśnie misją Casa Viva. Organizacja ta dąży do zmiany mentalności osób zarządzających domami dziecka, kierując ich uwagę na alternatywne formy opieki poza instytucjonalną.

Aspegren tłumaczył, że Casa Viva pomaga domom dziecka zrozumieć, iż nie powinny one definiować się jako sierocińce, ale raczej jako organizacje działające w najlepszym interesie dzieci, młodzieży i rodzin.

„Mogą stać się agencją lub służbą, która będzie czymś więcej niż tylko sierocińcem. Pomyliliśmy cel z naszą metodą. Naszą metodą jest sierociniec, ale nie to jest naszym celem. Naszym celem jest dobra opieka nad dziećmi. A więc to jest pierwsza rzecz, na którą zwracam uwagę. Domy dziecka uczą się, że mogą zrobić więcej, niż tylko opiekować się dziećmi i rodziną. Mogą być rozwiązaniem umożliwiającym powrót dzieci do rodzin biologicznych” – stwierdził.

Kolejnym krokiem w strategii Casa Viva jest personalizacja opieki, uwzględniająca indywidualne potrzeby każdego dziecka.

„Personalizacja opieki ma na celu humanizację każdego dziecka i powiedzenie: jeśli w naszym sierocińcu będzie 25 dzieci, będziemy potrzebować 25 rozwiązań, bo nie ma dwóch takich samych dzieci, nie ma dwóch dzieci, które potrzebują tego samego. Musimy stworzyć odpowiednie rozwiązanie dla każdego dziecka”.

Casa Viva koncentruje się także na wspieraniu rodzin biologicznych dzieci. „Czy możemy zapewnić tym dzieciom powrót do ich matek i ojców? Jak możemy wspierać te dzieci i ich rodziców?” – pytał Aspegren.  Zaznaczając, że ostatecznym celem jest odejście od zwykłego umieszczanie dziecka w instytucji, ale poszukiwanie rozwiązań, które rozwiązują podstawowe problemy. W sytuacji, gdy powrót do rodziny biologicznej nie jest możliwy, kolejnym najlepszym rozwiązaniem jest rodzina rozszerzona. Jeżeli i to nie wchodzi w grę, organizacja bada możliwości adopcji lub zapewnienia długoterminowej opieki w rodzinie zastępczej.

Aspegren podkreślił, że jest to możliwe i widoczne w przypadku domów dziecka na całym świecie, które przekształcają się z prostych sierocińców w programy oferujące pełne spektrum opieki. Te domy zaczynają także rozwijać programy profilaktyczne, opiekę zastępczą i adopcyjną, a pracownicy socjalni zatrudnieni w tych placówkach wspierają cały proces i program.

Rezultaty takiego podejścia są wyraźnie inne, gdy opieką i wsparciem objęte są całe rodziny.

Aspegren zauważył również, że wiele dzieci trafia do placówek nie dlatego, że straciły rodziców, ale z powodu trudnych warunków życiowych ich rodzin. Nowy paradygmat opieki uwzględnia więc całą sytuację rodzinną.

            Cieszymy się niezmiernie i jesteśmy wdzięczni za szansę uczestniczenia w tak istotnym wydarzeniu. Forum to było dla nas znaczącą inspiracją i potwierdziło, że wybrana przez naszą fundację ścieżka jest właściwa i przynosi efekty. Naszym priorytetem jest wszechstronne wspieranie dzieci w trudnych sytuacjach życiowych oraz ich rodzin. Dużą wagę kładziemy na współdziałanie z różnymi instytucjami, zarówno na poziomie krajowym, jak i międzynarodowym. Jesteśmy głęboko przekonani, że międzynarodowa wymiana doświadczeń i najlepszych praktyk jest kluczowa dla tworzenia skutecznych systemowych rozwiązań w naszym kraju. To przekonanie ugruntowały inspirujące historie i wiedza zdobyta podczas forum. Wierzymy, że ta wiedza umożliwi nam opracowanie jeszcze bardziej efektywnych i dostosowanych do lokalnych warunków rozwiązań, które znacząco poprawią życie wielu dzieci i rodzin.